terug
BEMERKING VOORAF BIJ HET
'PROJET' VAN MGR. L.H. RUTTEN
Met behulp van enkele leken was kapelaan Rutten in 1837 in Maastricht begonnen met katechismusonderricht aan arme kinderen, had hij twee bewaarscholen geopend en nog een avondschool voor werkende jongeren.
Hij voelde echter wel, dat het in meerdere opzichten veel beter zou zijn als hij hiervoor over religieuzen zou kunnen beschikken. Pogingen om deze te krijgen mislukten en hij gaat er dan over denken om zélf met een congregatie te beginnen: met enkele broeders (hij dacht niet verder te gaan dan een stuk of twaalf), zou zijn werk in Maastricht veilig gesteld zijn.
Toen Rutten in 1839 in Den Bosch op retraite was, zette hij voor dit plan een eerste vage schets op papier, het bekende 'Projet'.
Dit was geen 'statuut' of 'regel' voor een nieuwe kongregatie; er wordt wel het levensideaal van Rutten in uitgedrukt en het is daarom een voor ons belangrijk dokument.
We laten het hier volgen, zoals het is opgenomen in het boek van Sigismund Tagage: 'Maastricht, bakermat van een congregatie' (p. 171 en 172).
Patricio Winters
Maastricht, december 1980 |  |
'PROJET' van Mgr. L.H. Rutten
Tot meerdere eer en glorie van God.
Plan ('projet') tot het oprichten van een vereniging van ongehuwde personen, vooralsnog naamloos maar die mettertijd Broeders van Liefde, Arme Broeders, iets dergelijks genoemd zullen worden .
Opmerking: Een soortgelijke naam dient in ieder geval gegeven te worden, want naar het schijnt wordt een naam om allerlei redenen beschouwd als essentieel in het (juridisch) bestaan van een bepaald instituut.
Het doel der congregatie zal voorlopig zijn: aan armen - en aan bemiddelden, zij het in een ander lokaal - de katechismus uit te leggen en andere liefdewerken, mettertijd ook het lager onderwijs der jeugd, zelfstandig of onder een wettelijk bevoegd onderwijzer. Enzovoorts...
De voordelen die uit de Congregatie zouden voort vloeien zijn:
- De jeugd zal beter onderwezen worden, wijl de beweegreden tot onderwijs de christelijke liefde is. Bovendien kan dit gebeuren zonder buitengewone of zelfs onmogelijke kosten.
-
De reeds begonnen liefdewerken, de uitbreiding ervan enz. worden beter gegarandeerd.
-
Het gevaar verdwijnt dat door de dood van één persoon deze goede instellingen te niet gaan. De continuďteit ervan is verzekerd.
Opmerking: De ondervinding heeft immers geleerd dat door ziekte van een bepaalde onderwijzer of de directeur een deel der liefdewerken enige tijd stagneerde of zelfs gevaar liep voorgoed te verdwijnen.
Een Congregatie kan door haar reserve aan arbeidskrachten de moeilijkheden ontstaan door ziekte of overlijden beter ondervangen.
De initiatiefnemer verklaart bij dezen, dat hij persoonlijk elk risico op zich neemt, ook als de goede God dit werk omwille van een hoger doel zou laten mislukken door onverhoopte tegenspoed. Hij verklaart uitdrukkelijk aan zijn Overheid, dat in geval van mislukking hij zich:
- niet op haar zal beroepen,
-
ter liefde Gods bereid is generlei medewerking van genoemde Overheid aan te nemen, ja zelfs,
-
met hun verklaring te zullen instemmen, dat zij van tevoren van dit plan geen kennis hebben gedragen.
Opmerking: Ik verklaar hierbij dat ik van het plan slechts kennis geef in privé en ter fine van advies en niet aan de Overheid qualitate qua.
Doorslaggevende beweegredenen:
Door een dergelijk instituut kunnen onsterfelijke zielen gered worden, immers door geen gestalte te geven aan een apostolisch werk dat de Heer wellicht eist van iemand, die alle middelen ertoe ter beschikking heeft, zou een groot gedeelte der jeugd gevaar lopen slachtoffer te worden van het indifferentisme. En wel omdat juist nu in de stad, waar het instituut gevestigd zal worden, men misschien met meer ernst dan ooit tevoren werkzaam is om - gesteund door het onderwijsmonopolie van de Staat - de jeugd godsdienstige denkbeelden bij te brengen, die lijnrecht ingaan tegen de katholieke beginselen.
|
naar boven
|
